Waarom is de heer meer waard dan de vrouw bij kaartspelen?

Begin dit jaar was het in het nieuws: er is een nieuw kaartspel. Dit was nieuws omdat het een genderneutraal kaartspel is. De boer, vrouw en heer zijn vervangen door de kleuren brons, zilver en goud. Het is niet het eerste wat eraan moet geloven om genderneutraal te worden: van toiletten tot het omroepbericht van de NS en babykleertjes bij de Hema, het lijkt niet langer done om het te hebben over dames en heren of jongens en meisjes. Waarom moest er nu ook een genderneutraal kaartspel komen en gaat dit het traditionele kaartspel vervangen?

Waarom is de heer meer waard dan de vrouw?

Dat is de vraag die de bedenkster van het nieuwe kaartspel zich ineens afvroeg. Ze noemt zichzelf geen rasechte feministe, maar vond het wel vreemd dat dit al zo lang zo is. Bovendien is de vrouw ook weer meer waard dan de boer, dus adel staat boven werklui. Dat moest anders, en zie daar het idee om die drie plaatjes te vervangen door de kleuren brons, zilver en goud.

Naast dat dit het klassenverschil én het sekseverschil uit het kaartspel haalt, is het ook meteen genderneutraal. Want eenieder die zich niet identificeert met de standaard genderrollen, kan zo ook zonder bezwaar het kaartspel gebruiken. Ook mensen met een andere huidskleur hoeven zich niet meer achtergesteld te voelen, want de traditionele kaarten bevatten afbeeldingen van witte mensen en dit spel dus niet meer.

Het spel zou dus veel mensen aan moeten spreken. En toch is het niet de verwachting dat we dit spel ineens overal gaan zien.

Gokken hangt van bijgeloof en traditie aan elkaar

Het huidige kaartspel bestaat namelijk al honderden jaren in deze vorm. Vandaar ook de traditionele rolverdeling tussen heer, vrouw en boer. Het bestaat alleen al zo lang, dat het deze betekenis misschien al wel verloren heeft. Weinig mensen zullen erbij stilstaan dat dit verwijst naar vroeger.

Maar dat is niet de reden waarom dit spel niet zomaar overal gebruikt zal gaan worden. Kaarten worden al heel wat jaren gebruikt bij allerlei gokspellen, zoals poker en blackjack. En daar zit hem ook de crux: gokkers houden niet van veranderingen. Als ze een keer flink gewonnen hebben omdat ze hun sokken binnenste buiten aan hadden, kunnen ze goed elke keer dat ze gaan spelen hun sokken binnenste buiten aan doen.

Als ze dan gaan spelen met de sokken normaal, en ze verliezen, dan komt dat door die sokken. Dat is bijgeloof, zeker. Zo hebben veel spelers ook een favoriete croupier en worden wisselingen van de wacht tijdens een spel niet altijd op prijs gesteld. Je kunt je dus wel voorstellen wat er gebeurt als er ineens met andere kaarten gespeeld wordt… Daar houden de spelers niet van.

Bovendien kan het tot verwarring leiden, omdat niet iedereen direct bekend is met de betekenis van de nieuwe kaarten. Al met al is het dus een leuk initiatief en sympathiek voor vele mensen, maar zullen we het genderloze kaartspel niet snel in officiële spellen terug gaan zien. Het zal spelers kosten, en spelers betekenen inkomsten. Het gebruik is dus uiteindelijk vooral een commerciële beslissing.